Jedyne dziecko - Jack Ketchum

Tytuł oryginału: Only Child

Tłumaczenie: Bartosz Czartoryski

Stron: 322

Wydawnictwo: Papierowy księżyc

Stephen King powiedział, że Jack Ketchum to najbardziej przerażający facet w Ameryce, a skoro słowa te padają z ust samego mistrza horroru, to jest to dość obiecująca rekomendacja. Bez wątpienia powieści Ketchuma robią wrażenie, jego książki emanują okrucieństwem, pojawia się duża dawka grozy i czystego zła, które drzemie w ludziach, bo to właśnie człowiek jest najbardziej przerażającą istotą. Jedyne dziecko to moje czwarte spotkanie z twórczością autora i jestem skłonna przyznać rację poczciwemu Stephenowi, jedno jest pewne - książek Ketchuma nie można odebrać obojętnym wzruszeniem ramion.

Lydia marzy o dziecku, jednak mąż się nie zgadza, dodatkowo zabrania jej wrócić do pracy. Nie mogą dojść do porozumienia, co w efekcie kończy się szybkim i bezproblemowym rozwodem. Po pewnym czasie w jej życiu pojawia się Arthur, poważny biznesmen, który prowadzi własną restaurację. Dobrze się rozumieją i wygląda na to, że Lydia nareszcie znalazła odpowiedniego mężczyznę. Przez pewien czas waha się, czy przyjąć oświadczyny Arthura, ale w końcu ulega. Zupełnie nie zdawała sobie sprawy, jakim człowiekiem jest jej drugi mąż, aż w końcu prawda wyszła na jaw. Zaczęło się piekło. Dodatkowo w okolicy dochodzi do brutalnych i okrutnych morderstw, a prowadzący śledztwo jest niemal pewien, kto za tym stoi, niestety brakuje dowodów.

Autor poruszył trudny temat, jakim jest molestowanie seksualne i przemoc domowa. Zacznę od tej drugiej kwestii. Zawsze mnie zastanawia, co trzyma kobietę u boku męża, który traktuje ją przedmiotowo i lubi używać pięści. Co ją powstrzymuje od ucieczki? Obezwładniający strach, rezygnacja, a może wytwarza się relacja na kształt syndromu sztokholmskiego? Naprawdę nie potrafię wczuć się w taką sytuację. Na szczęście bohaterka powieści okazała się kobietą silną i zdecydowaną. Co prawda przez wiele lat pozwalała, mimo swojej niechęci, na dość perwersyjne zabawy w sypialni, które ją upokarzały i sprawiały ból, ale jak tylko doszło do jawnego aktu agresji ze strony Arthura, poczyniła odpowiednie kroki i wystąpiła o rozwód. Potem spadła prawdziwa bomba. Molestowania seksualne ośmioletniego chłopca przez ojca. Wcześniejsze sygnały i niema prośba o pomoc ze strony dziecka nie zostały dostrzeżone, ale gdy do Lydii dotarło, przez co przechodził jej syn, natychmiast uruchomiła całą machinę. Zaczyna się walka o dobro dziecka.

Co mnie jeszcze uderzyło, to relacje prawniczo-sądowe. Znajomy znajomego zna sędziego, więc podczas gry w golfa poruszy temat, zasieje ziarno niepewności, co w efekcie może całkowicie zmienić bieg rozprawy. Znajomości potrafią zdziałać cuda. Sam przebieg wydarzeń w sądzie był ciekawy, prawnicy popisali się elokwencją i odpowiednim podejściem do przesłuchiwanych osób. Lubię sceny rozgrywające się na salach sądowych, zapewniają wiele wrażeń i emocji, nie zabrakło też wszystkich adwokackich zagrywek - krzyżowy ogień pytań, kluczenie, uzyskanie od świadka zeznania na swoją korzyść. Później nadszedł  czas na werdykt i po prostu nie mogłam uwierzyć. Ten sędzia był niepoważny, mając bardzo prawdopodobne przesłanki i chociażby cień podejrzenia oraz dowody ku temu, jak mógł podjąć taką, a nie inną decyzję? Sprawiedliwości stało się za dość? A gdzie tam.

Po raz kolejny Ketchum pokazuje, jakim potworem może być człowiek i jak wiele złego może wyrządzić drugiej osobie. Na pewno każdy czytelnik zada sobie pytanie, co skłoniło Arthura do takiego zachowania, skąd w nim takie pokłady agresji i dewiacji? Co było bodźcem do takiego postępowania? Ketchum nie bawi się w sentymenty, nie używa eufemizmów i nie stara się być delikatny, wręcz przeciwnie – pisze prosto z mostu, szokując czytelnika konkretnymi obrazami, które nie pozostawiają żadnych wątpliwości. Akcja trzyma w napięciu, prowadząc do może nieco przewidywalnego finału, ale przecież nie o zaskoczenie chodzi w tej historii, takie właśnie zakończenie w pełni oddaje emocje bohaterów. Epilog pokazuje, jak życie może być przewrotne i nie dopatrzyłam się w nim promyku nadziei na lepsze jutro. 

Co ciekawe, autor w posłowiu wspomina, że inspiracją do napisania książki był film dokumentalny i w pewnym stopniu Jedyne dziecko jest historią autentyczną, co jeszcze bardziej potęguje odbiór tej powieści. Proza Ketchuma i tym razem porządnie mną trzepnęła, moje odczucia są bardzo podobne, jak po przeczytaniu Dziewczyny z sąsiedztwa – szok i niedowierzanie, a raczej przerażenie wywołane okrucieństwem ludzi. Uprzedzam, że Jedyne dziecko nie jest odpowiednią lekturą dla osób wrażliwych, niemniej książkę warto przeczytać i zapewniam, że obok takiej historii nie można przejść obojętnie.